Historie in vogelvlucht
De Plaatsteeg, waar de brandslangendroogtoren aan ligt wordt al vanaf de 14e eeuw vermeld. Op de kaart van Jan Pieterz. Dou uit 1611 zien we ook bebouwing op deze plaats. Vermoedelijk zijn het gebouwen die te maken hebben met de Leidse lakenindustrie. Op 12 januari 1807 ontplofte het kruitschip aan de Steenschuur, waarbij onder meer de bebouwing van de Plaatsteeg werd verwoest. In 1835-1836 werd er de Sint Petruskerk gebouwd, ontworpen door architect Theo Molkenboer. Rond 1912 maakte architect F.H. Slinger uitbreidingsplannen voor de kerk, waaronder de doopkapel. In 1933 werd de kerk vervolgens door brand verwoest.
Op de fundamenten van de kerk, met een dikte ca 80cm, wordt in 1936 door de gemeente een brandweergarage met werkplaats en een droog- en oefentoren gebouwd. Architect Jan Neisingh is verantwoordelijk voor het plan. Hij is ook bekend van het politiebureau aan de Zonneveldstraat en het Stedelijk Gymnasium in Leiden.
Uit archieftekeningen blijkt dat niet alleen de fundering is hergebruikt voor de bouw van de toren. Het grootste gedeelte van de muren op begane grond is ook blijven staan, waaronder de muur met het kerkvenster aan de zuidgevel. In het archief van Erfgoed Leiden en Omstreken (ELO) is een foto gevonden van de doopkapel met het kerkvenster. Precies dezelfde ruimte die we zien in de bestaande ‘slangentoren’. Vermoedelijk zat er in dezelfde gevel nog een vergelijkbaar kerkvenster. Op de archieftekeningen is te zien dat er een sparing voor een gevelopening ingevuld is met nieuw metselwerk. Als je goed kijkt naar de gevel, zie je dat de stenen op deze plek afwijken. De schoorsteen naast het venster is een latere toevoeging (1963) aan de toren.
De brandslangendroog-, klim- en oefentoren is tot eind jaren '80 in gebruik geweest als werkplaats voor het herstel van brandslangen, droogtoren voor het drogen van de brandslangen, maar ook als klim- en oefentoren voor de brandweer en diverse andere verenigingen en instanties. De kelders onder de toren zijn vroeger gebruikt voor de verwarmingsinstallaties van de kazerne. De schoorstenen aan de slangentoren zijn om die reden aan de toren toegevoegd.
© archief Brandweer Leiden / ELO / collectie Topografisch Historische Atlas, foto doopkapel met doopvont Petruskerk (1929) W. Kret
